رئیس‌جمهور قرقیزستان، صادر جباروف، فرمانی با عنوان «درباره برقراری انحصار دولتی در تربیت متخصصان حوزه پزشکی» امضا کرد. توسعه آموزش در جمهوری قرقیزستان یکی از اولویت‌های سیاست دولتی است. نوسازی نظام تربیت کادر در حوزه پزشکی اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که کیفیت آموزش پزشکی به طور مستقیم کارآمدی نظام ملی بهداشت، دسترسی شهروندان به خدمات درمانی و سطح این خدمات را تعیین می‌کند. این فرمان رئیس‌جمهور با هدف اصلاح بنیادین نظام تربیت کادر پزشکی و داروسازی، تأمین بازآموزی و ارتقای صلاحیت آن‌ها، انجام پژوهش‌های علمی جامع در زمینه‌های اولویت‌دار بهداشت، استفاده مؤثر از منابع مؤسسات آموزشی و تقویت زیرساخت‌های مادی و فنی آن‌ها صادر شده است.

در سال‌های اخیر تعداد مؤسسات آموزش پزشکی خصوصی که مجوز فعالیت آموزشی دریافت کرده‌اند، به سرعت افزایش یافته است.

اما بیشتر آن‌ها فاقد پایگاه‌های بالینی لازم بوده، کادر آموزشی‌شان با معیارهای صلاحیت هم‌خوانی ندارد و روند آموزشی غالباً به صدور صوری مدرک با حداقل آموزش عملی محدود می‌شود.

در نتیجه، هر سال صدها متخصص با سطح پایین دانش و مهارت عملی فارغ‌التحصیل می‌شوند که این امر اعتماد به نظام آموزش پزشکی را تضعیف کرده و به جایگاه بین‌المللی مدرک قرقیزستان لطمه می‌زند.

این وضعیت منجر به بحران سیستماتیک در تربیت کادر پزشکی شده، کمبود نیروی انسانی در نظام ملی بهداشت را تشدید کرده و برای امنیت ملی خطراتی به وجود می‌آورد، از جمله مهاجرت غیرقانونی و اشتغال غیرمجاز دانشجویان خارجی.

بر اساس فرمان رئیس جمهوری قرقیزستان مقرر گردید:

1.     برقراری انحصار دولتی بر تربیت متخصصان حوزه پزشکی و اعطای جایگاه دانشگاه کلیدی دولتی به آکادمی دولتی پزشکی قرقیزستان به نام عیسی آخونبایِف با حق انحصاری تربیت متخصصان با تحصیلات عالی پزشکی و داروسازی، بازآموزی و ارتقای صلاحیت کادر پزشکی و علمی؛

2.     تصویب نظام اعتباربخشی دولتی برای مؤسسات آموزش عالی پزشکی؛

3.     اجرای استاندارد آموزشی واحد دولتی برای رشته‌های پزشکی؛

4.     تضمین پیوند ناگسستنی روند آموزشی با عمل بالینی در مؤسسات درمانی دولتی؛

5.     کاهش خطرات فساد و ارتقای شفافیت در نظام آموزش پزشکی؛

6.     تشکیل کمیسیون میان‌نهادی با حضور نمایندگان نهادهای دولتی برای بررسی میزان انطباق دانشگاه‌های خصوصی پزشکی با شرایط صدور مجوز، اعتباربخشی و الزامات صلاحیتی، شامل ترکیب کادر آموزشی، پایگاه‌های بالینی، زیرساخت‌های آموزشی و فنی؛

7.     تکالیف برای کابینه وزرای جمهوری قرقیزستان:

-  تا اول ژانویه ۲۰۲۶ استانداردهای آموزشی واحد دولتی برای رشته‌های پزشکی و داروسازی را تدوین و تصویب کند؛

-  تا اول مارس ۲۰۲۶ آیین‌نامه اعتباربخشی دولتی دانشگاه‌های پزشکی را تدوین و تصویب کند؛

8.     تکلیف برای وزارت بهداشت جمهوری قرقیزستان مبنی بر اجرای اعتباربخشی دولتی دانشگاه‌های خصوصی پزشکی تا اول ژوئن ۲۰۲۶.

بدین ترتیب، دانشگاه‌های خصوصی پزشکی حق فعالیت آموزشی را تا زمان گذراندن فرآیند اعتباربخشی دولتی حفظ خواهند کرد.

دانشگاه‌های پزشکی که طبق روال مقرر اعتباربخشی شوند، می‌توانند در آینده به شعبه‌ها یا واحدهای ساختاری آکادمی دولتی پزشکی قرقیزستان به نام عیسی آخونبایف تبدیل شوند و تحت مدیریت کامل علمی و آموزشی آن فعالیت کنند.

در عین حال، مؤسسات آموزشی خصوصی که موفق به اخذ اعتباربخشی دولتی نشوند، صرفاً می‌توانند به شکل دوره‌های آمادگی پیش‌دانشگاهی یا پایگاه‌های آموزشی-بالینی تحت مدیریت علمی و آموزشی آکادمی پزشکی دولتی قرقیزستان فعالیت کنند.

رئیس بخش آموزش، علم، فرهنگ، ورزش و جوانان اداره ریاست جمهوری گالینا بایتِرِک در توضیح این فرمان رئیس‌جمهور اعلام کرد در قرقیزستان مرحله جدیدی از اصلاحات آموزش پزشکی آغاز شده است. بازرسی از ساختارهای خصوصی که به تربیت پزشکان و داروسازان می‌پرداختند، تخلفات جدی را آشکار کرد: اکثر دانشگاه‌ها فاقد پایگاه‌های بالینی لازم بودند و سطح هیئت علمی آن‌ها با الزامات صلاحیتی هم‌خوانی نداشت.

به گفته او، در شماری از دانشگاه‌های خصوصی، روند آموزشی عملاً به صدور صوری مدرک محدود شده بود و دانشجویان هیچ آموزش عملی واقعی دریافت نمی‌کردند. این وضعیت حتی به رسوایی‌های بین‌المللی منجر شد. مقامات یکی از کشورهای آسیای جنوب شرقی طی نامه‌ای به دولت قرقیزستان هشدار دادند که اتباع‌شان مدرک پزشکی قرقیزی دریافت می‌کنند، اما دانش و مهارت آن‌ها با سطح اعلام‌شده هم‌خوانی ندارد.

علاوه بر این، بازرسی یک رویه نگران‌کننده دیگر را نیز آشکار کرد: ده‌ها دانشجوی خارجی به صورت صوری ثبت‌نام کرده بودند، بدون آنکه به کشور بیایند، و مدرک‌ها از طریق پست برایشان ارسال می‌شد. بایترک تأکید کرد که چنین طرحی هرچند برای دانشگاه‌های خصوصی سود مالی داشت، اما برای کشور خسارت‌های اعتباری و تهدیدهایی برای امنیت ملی به همراه می‌آورد - از مهاجرت غیرقانونی و اشتغال پنهان گرفته تا افزایش فساد. در چنین شرایطی، برقراری انحصار دولتی گامی برای ایجاد نظم تلقی می‌شود.

بدین ترتیب، سیاست جدید با هدف ارتقای کیفیت آموزش پزشکی، حفظ اعتبار قرقیزستان و تربیت واقعی متخصصان کارآمد به اجرا گذاشته شده است.

منبع:

https://ru.kabar.kg/news/v-kyrgyzstane-vvedena-gosmonopoliya-na-medicinskoe-obrazovanie/

https://bugin.info/detail/gosmonopoliia-na-medobrazo/ru